Potrzebna krew o grupie Rh(-) Potrzebna krew o grupie Rh(-) Potrzebna krew o grupie Rh(-) Potrzebna krew o grupie Rh(-) Potrzebna krew o grupie Rh(-)

Najczęściej zadawane pytania

Dlaczego warto zostać krwiodawcą i jak rozpocząć oddawanie krwi?
Krew jest lekiem, którego niczym nie można zastąpić. Podawana jest w stanach zagrożenia życia. Najnowocześniejsze i najbardziej skomplikowane zabiegi operacyjne nie byłyby możliwe do wykonania, gdyby nie było krwi. Jedynym źródłem krwi są zdrowi ludzie, którzy rozumieją, że oddanie krwi to rodzaj posłannictwa - ludzie tacy jak Ty!

Oddając krew możesz sobie wyobrazić, że dzięki Twojemu cennemu darowi krwi czyjeś życie zostanie uratowane. Ponownie będzie się mógł uśmiechać i przede wszystkim żyć! Osoba, która otrzyma Twoją krew pozostanie nieznana, ale pamiętaj że ona też jest czyimś przyjacielem, rodzicem lub krewnym.

Jeżeli:
- jesteś osobą pełnoletnią, a nie przekroczyłeś 65-ego roku życia
- czujesz się zdrowy
- ważysz nie mniej niż 50 kg
- pragniesz pomóc drugiemu człowiekowi
zjedz lekki posiłek, zabierz dokument ze zdjęciem i numerem PESEL, pozwalającym na stwierdzenie tożsamości i zgłoś się do Rejestracji w siedzibie naszego Centrum lub znajdź nas podczas jednej z wielu akcji wyjazdowych - miejsca i terminy znajdziesz na naszej stronie.

O czym musisz wiedzieć przed oddaniem krwi.

Twoja krew zostanie zbadana, aby stwierdzić, czy nie jesteś zakażony/a kiłą, HIV, wirusem żółtaczki zakaźnej B lub C. Jeśli test wypadnie dodatnio, nie zostanie przetoczona. Ponieważ od daty zakażenia np. wirusami żółtaczki, HIV do momentu wykrycia tych wirusów przez badania diagnostyczne może upłynąć okres nawet kilku miesięcy, dawca musi wypełnić kwestionariusz, w którym zadawane są także intymne pytania, które pozwalają określić, czy oddana krew będzie bezpieczna dla pacjenta. Pamiętaj o możliwości zarażenia drugiej osoby, mimo że badania diagnostyczne nie potwierdzają obecności czynników chorobotwórczych (tzw. okienko serologiczne) i nie oddawaj krwi, jeżeli przez ryzykowne kontakty lub zachowania naraziłeś/aś się na możliwość zarażenia.

Ryzyko stwarzają:
  1. wcześniej lub aktualnie stosowane narkotyki w postaci zastrzyków.
  2. kontakty seksualne z osobami stosującymi narkotyki w postaci zastrzyków.
  3. kontakty seksualne z wieloma partnerkami/partnerami.
  4. kontakty seksualne z partnerem/partnerką, których znasz od niedawna.
  5. kontakty seksualne w celu zarobkowym.
  6. kontakty seksualne z osobami, u których testy w kierunku AIDS, kiły lub żółtaczki zakaźnej B lub C wypadły dodatnio.
  7. nadużywanie alkoholu, stosowanie substancji psychoaktywnych.

Zdajemy sobie sprawę, że zadając te pytania wkraczamy w Twoją sferę prywatną. Jednak niewielkie ryzyko przeniesienia zakażenia drogą krwi można dalej zmniejszyć jedynie wtedy, gdy będąc dawcą dokładnie przemyślisz opisane tu sytuacje i skrupulatnie odpowiesz na postawione pytania. Twoje dane będą traktowane poufnie. Przy pozytywnych wynikach badań (wskazujących na infekcję) zostaniesz o tym poinformowany/a przez lekarza.

Bezwzględne przeciwwskazania do oddania krwi:
  • ciężkie choroby układu: krążenia(np. wady serca, choroba wieńcowa, zawał, stan po zawale, zapalenia serca, niewydolność krążenia), pokarmowego, nerwowego ( np. padaczka, choroby psychiczne, choroby układu nerwowego), moczowego, oddechowego (np. zapalenie oskrzeli, czynna astma oskrzelowa, czynna gruźlica);
  • zakażenie chorobami zakaźnymi (np. HIV, żółtaczka, kiła);
  • zachowania seksualne o podwyższonym ryzyku zarażenia chorobami zakaźnymi;
  • używanie środków psychoaktywnych;
  • choroby krwi, naczyń krwionośnych (np. choroby tętnic, stan po udarze mózgu, miażdżyca, nawracające zapalenie żył);
  • aktywne lub przewlekłe choroby skóry np. łuszczyca;
  • aktywne, przewlekłe lub nawracające choroby układowe;
  • cukrzyca;
  • nowotwory złośliwe;
  • aktywne, nawracające lub przewlekłe choroby gruczołów dokrewnych i zaburzenia przemiany materii (np. nadczynność i niedoczynność tarczycy, choroba Cushinga itp.);
  • Zakażenie wirusem HBV dyskwalifikuje dawcę na stałe. To samo dotyczy dawców narządów. Krew każdego dawcy obecnie badana jest w kierunku przeciwciał anty HIV 1, 2, antygenu HBs, przeciwciał anty-HCV lub RNA HCV, odczynów kiłowych, DNA HBV i RNA HIV.
Czasowa niezdolność do oddania krwi:
  • zabieg operacyjny, biopsji, endoskopia, tatuaż, przekłucie uszu i innej części ciała - uniemożliwiają oddawanie krwi na okres 6 miesięcy od momentu ich wykonania;
  • nie pobiera się krwi od alergików w okresie występowania objawów, przyjmowania leków ani w trakcie odczulania;
  • pobyt w zakładzie karnym oraz 6 miesięcy po jego opuszczeniu;
  • okres miesiączkowania i 3 dni po zakończeniu;
  • 7 dni po zabiegu usunięcia zęba, leczeniu przewodowymi innych drobnych zabiegach chirurgicznych;
  • przebyte infekcje, gorączka >38oC, przyjmowanie antybiotyków - dwa tygodnie od zakończenia objawów lub leczenia;
  • okres ciąży i 6 miesięcy po porodzie lub zakończeniu ciąży;
  • 6 miesięcy po przetoczeniu krwi i jej składników;
  • 6 miesięcy po przeszczepie ludzkich komórek i tkanek;
  • co najmniej 2 tygodnie po przebyciu choroby zakaźnej;
  • 2 tygodnie od dnia ustąpienia objawów gorączki ponad 38 st. C, grypy, infekcji grypopodobnej;
  • kontakt z chorobami zakaźnymi dyskwalifikuje na czas odpowiadający dwukrotnemu okresowi inkubacji, a w przypadku narażenia na zakażenie kilkoma czynnikami chorobotwórczymi - dyskwalifikacja jak dla choroby o najdłuższym okresie inkubacji;
  • bliski kontakt w warunkach domowych z chorym na wirusowe zapalenie wątroby dyskwalifikuje na okres 6 miesięcy;
  • po szczepieniach okresowo na czas uzależniony od rodzaju szczepionki:
  • 4 tygodnie od szczepienia szczepionkami z osłabionymi bakteriami i wirusami,
  • 48 godzin od szczepienia szczepionkami z zabitymi/inaktywowanymi wirusami, bakteriami, riketsjami,
  • 48 godzin od szczepienia przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu A (bez kontaktu z chorobą),
  • 2 tygodnie w przypadku szczepienia przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B (bez kontaktu z chorobą),
  • 3 miesiące po biernym uodparnianiu surowicami odzwierzęcymi,
  • 48 godzin od przyjęcia anatoksyny błonicowej i tężcowej,
  • 48 godzin od przyjęcia szczepionki przeciw wściekliźnie i odkleszczowemu zapaleniu mózgu, a 1 rok w przypadku ryzyka zakażenia,
  • powrót z krajów w których istnieje zagrożenie zakażeniem :

- wirus Zika, wirus Zachodniego Nilu, gorączka Denga, wirus Chikungunya - 28 dni

- Aids (Kraje Afryki Środkowej i Zachodniej, Tajlandia) - 6 miesięcy

- Malaria, wirus Ebola - 12 miesięcy

Przyjmowanie witamin, doustnych leków antykoncepcyjnych nie jest przeciwwskazaniem do oddania krwi.

Pobieranie krwi metodą konwencjonalną tzn. krwi pełnej

Jednorazowo pobiera się 450 ml krwi pełnej, która zawiera krwinki czerwone, krwinki płytkowe, krwinki białe i osocze. Krew pobiera się z pojedynczego wkłucia do żyły, do jednorazowych, jałowych pojemników z tworzywa sztucznego. Oddanie 450 ml krwi trwa ok. 5-10 minut. Przerwa pomiędzy kolejnymi pobraniami krwi pełnej nie może być krótsza niż 8 tygodni. W ciągu roku mężczyzna może oddać krew pełną 6 razy a kobieta 4 razy w ciągu 12 miesięcy.

Pobieranie preparatów metodą aferezy

Zabiegi wykonuje się przy pomocy urządzeń zwanych separatorami, które umożliwiają pobieranie od dawcy tylko wybranych składników krwi. W ten sposób można pobierać:

  • osocze (specyfika zabiegu wpływa na czas poboru, który wynosi zwykle ok. 30 minut)
  • płytki krwi
  • krwinki czerwone (erytrocyty)
  • krwinki białe (leukocyty)

Pobieranie granulocytów i płytek krwi: zabieg trwa od 30 do 90 minut.

Pobieranie osocza - plazmafereza
  1. Od jednego dawcy nie można pobrać w okresie roku więcej niż 25 litrów netto (tj. bez dodatku antykoagulantu)
  2. W okresie jednego miesiąca nie można pobrać od jednego dawcy więcej niż 1,5 litra osocza netto
  3. Jednorazowo, bez uzupełniania objętości krążącej, od dawcy można pobrać metodą plazmaferezy nie więcej niż 650 ml osocza netto
  4. Przerwa pomiędzy pobraniami osocza metodą plazmaferezy nie może być krótsza niż 2 tygodnie, chyba że lekarz wyrazi zgodę na skrócenie tej przerwy
Pobieranie płytek krwi - trombafereza

Jednorazowo pobiera się 300-400 ml płytek zawieszonych w osoczu. Stosuje się zestawy jednorazowego użytku. Zabieg trwa od 1 do 2 godzin. Przerwy pomiędzy zabiegami trombaferezy nie powinny być krótsze niż 4 tygodnie. Zabiegi trombaferezy mogą być wykonywane nie częściej niż 12 razy w roku.

Pobieranie krwinek czerwonych - erytroafereza

Jednorazowo pobiera się 600 ml krwinek czerwonych. Stosuje się zestawy jednorazowego użytku. Zabieg trwa ok. 1,5 godziny. Krwinki czerwone można oddawać co 6 miesięcy.

Pobieranie krwinek białych - leukafereza

Jednorazowo pobiera się 200 ml krwinek białych. Stosuje się zestawy jednorazowego użytku. Zabieg trwa 2 godziny. Krwinki białe można oddawać tą metodą co 4 tygodnie, nie częściej niż 12 razy w roku.

Mężczyźni mogą oddawać krew nie częściej niż 6 razy , a kobiety nie częściej niż 4 razy w ciągu 12 miesięcy.

Zabiegi trombaferezy mogą być wykonywane nie częściej niż 12 razy w roku.

Pamiętaj również, że jeśli uważasz, że Twoja krew nie nadaje się do przetoczenia innemu człowiekowi, możesz to zgłosić w RCKiK.

Następne oddanie krwi lub jej składnika
Krew po krwipo 8 tygodniach
Płytki po płytkachpo 4 tygodniach
Płytki po krwipo 8 tygodniach
Osocze po płytkachpo 4 tygodniach
Płytki po osoczupo 30 dniach
Osocze po krwipo 30 dniach
Krew po osoczupo 2 tygodniach
Osocze po osoczupo 2 tygodniach
Krew po płytkachpo 4 tygodniach
Oznaczenie grup krwi w układach AB0 i Rh

U każdej osoby na powierzchni krwinek czerwonych istnieją antygeny, które decydują o przynależności do określonej grupy krwi. Można oznaczyć 4 podstawowe grupy krwi:

  • grupa 0 - brak antygenów A i B
  • grupa A - istnieje antygen A
  • grupa B - istnieje antygen B
  • grupa AB - istnieje antygen A i B

Oprócz antygenów na krwinkach czerwonych w surowicy krwi znajdują się naturalne przeciwciała skierowane przeciwko nieobecnemu antygenowi, np.

  • grupa 0 - przeciwciała anty-A i anty-B
  • grupa A - przeciwciała anty-B
  • grupa B - przeciwciała anty-A
  • grupa AB - nie posiada przeciwciał
Czynnik Rh

Na krwinkach czerwonych oprócz antygenów ABO u 85% ludzi występuje antygen Rh-D, który określa przynależność do grupy Rh dodatniej. U pozostałych 15% czynnik ten nie występuje i zalicza się ich do grupy Rh ujemnej.

Grupa krwiCzęstotliwość
występowania (%)
A+32%
0+31%
B+15%
AB+7%
A-6%
0-6%
B-2%
AB-1%
Zasady kwalifikowania Kandydatów

Szpik jest tkanką odpowiedzialną w organizmie człowieka za wytwarzanie komórkowych składników krwi. Zawiera macierzyste komórki krwiotwórcze, z których poprzez podział i różnicowanie powstają między innymi krwinki czerwone, leukocyty i płytki krwi. Tak dzieje się w warunkach fizjologicznych w stanie pełnego zdrowia. Zdarzają się jednak sytuacje, że szpik ulega uszkodzeniu przez czynniki zewnętrzne (uszkodzenia toksyczne) lub chorobę (np. białaczka). Zachodzi wówczas konieczność jego odbudowy przez wprowadzenie do organizmu nowych komórek krwiotwórczych. Mówimy wówczas o przeszczepieniu szpiku lub komórek macierzystych pobranych z krwi obwodowej. Komórki macierzyste można pozyskać także z krwi pępowinowej.

Przeszczepienie szpiku jest dla wielu chorych jedynym zabiegiem ratującym życie.

Często poszukuje się potencjalnych dawców wśród rodziny chorego, ale szansa znalezienia dawcy rodzinnego jest dość znikoma, stąd tworzy się rejestry dawców niespokrewnionych. Jeżeli rejestr takich dawców jest odpowiednio duży istnieje większa szansa znalezienia dawcy zgodnego antygenowo z biorcą.

  • Każda zdrowa osoba pomiędzy 18 a 45 rokiem życia może zgłosić się do RCKiK w Kaliszu lub Terenowego Oddziału, wypełnić deklarację oraz kwestionariusz w celu przystąpienia do Centralnego Rejestru Niespokrewnionych Potencjalnych Dawców Szpiku i Krwi Pępowinowej.
  • Rejestracji można dokonać również podczas ekip wyjazdowych.
  • Od potencjalnego dawcy szpiku pobierana jest próbka krwi na wstępne badanie, którego wyniki pozwalają na wpisanie kandydata do Centralnego rejestru Niespokrewnionych Potencjalnych Dawców Szpiku i Krwi Pępowinowej.
  • Do pobrania próbki krwi na badania antygenów zgodności tkankowej HLA, można przystąpić po posiłku.
  • Wypełnienie deklaracji  i pobranie próbki krwi nie oznacza, że wkrótce nastąpi pobranie szpiku, gdyż jest bardzo małe prawdopodobieństwo odnalezienia dawcy w pełni zgodnego z biorcą.

Kiedy zostaje się dawcą szpiku?
  • Jeśli dane antygenowe dawcy są zgodne z antygenami biorcy, dawca otrzymuje zaproszenie na powtórne przeprowadzenie badań.
  • Jeśli zgodność antygenowa między dawcą a chorym zostanie w pełni potwierdzona, stan zdrowia dawcy nie budzi zastrzeżeń, a dawca zgadza się na pobranie szpiku, wówczas ośrodek przeszczepiający szpik podejmuje decyzję o przeprowadzeniu przeszczepu.
  • Przed pobraniem szpiku należy przejść szczegółowe badania lekarskie. Od tej chwili chory przygotowany jest do zabiegu przeszczepu. Wycofanie się dawcy w tym momencie może zagrażać życiu chorego.
  • Komórki krwiotwórcze pobiera się poprzez pobranie z krwi obwodowej (PBSC), albo nakłucia kości talerza udowego na sali operacyjnej pod znieczuleniem ogólnym (BM).

Po oddaniu szpiku w wyniku zabiegu operacyjnego wymagana jest krótkotrwała hospitalizacja. Szpik regeneruje się bardzo szybko.

Rejestracji można dokonać w:
  • RCKiK w Kaliszu, ul. Kaszubska 9: pon-pt 7.00 - 14.30
  • Oddziale w Koninie, ul. Wyszyńskiego 1: pon- pt 7:30 - 11:30
  • Oddziale w Ostrowie Wlkp., ul. Limanowskiego 20-22, pon- pt 7:30 - 11:00
  • Oddziale w Ostrzeszowie, ul. Zamkowa 17, pon-pt 7:00 - 12:00
  • Oddziale w Krotoszynie, ul. Bolewskiego 8, pon-pt 7:30 - 11:30

 

Przejdź do treści